Juridische aspecten van spermadonatie

Als u een behandeling overweegt met de hulp van een donor, moet u eerst onderzoeken welke opties voor u beschikbaar zijn. Vanwege de verschillende regelgeving per land met betrekking tot spermadonatie, hangen uw opties af van het land waar u woont. Hieronder kunt u meer te weten komen over de beperkingen die landen stellen aan het gebruik van donorsperma, waardoor sommige mensen de grens overgaan voor een vruchtbaarheidsbehandeling of op de grijze markt op zoek gaan naar een donor. Deze opties zijn niet zonder risico en kunnen weer juridische gevolgen hebben zoals de vraag wie erkend worden als wettelijk ouder van de kinderen.   

Hier geven we u een paar voorbeelden van het huidige wettelijk kader in verschillende landen en een paar van de juridische aspecten die u moet kennen en overwegen bij het plannen van uw vruchtbaarheidsbehandeling. We raden echter aan om contact op te nemen met uw plaatselijke overheid of een juridisch adviseur om precies te weten welke mogelijkheden u heeft. 

Wetten met betrekking tot het gebruik van donorsperma per land

De laatste decennia hebben we een tendens gezien dat steeds meer landen meer liberaal worden wat betreft het doneren van sperma. Dat is een positieve ontwikkeling, maar het is nog steeds niet in alle landen voor iedereen toegestaan om zwanger te worden met donorsperma, ongeacht hun relatiestatus of seksuele geaardheid. In sommige landen gelden ook beperkingen voor de spermadonor om uit te kiezen. Deze beperkingen kunnen leiden tot meer vruchtbaarheidstoerisme en leiden ertoe dat mensen die in hun eigen land geen vruchtbaarheidsbehandeling mogen ondergaan kiezen voor minder veilige opties om zwanger te worden. Daar gaan we hieronder verder op in.  

We hebben een overzicht gemaakt van de toegankelijkheid van behandelingen met donorsperma in bepaalde landen. Dat geeft u een idee in hoeverre de wetgeving over deze kwestie varieert van land tot land.

WETTEN VOOR HET GEBRUIK VAN DONORSPERMA IN BEPAALDE LANDEN 

	Is een vruchtbaarheidsbehandeling met donorsperma toegestaan voor alleenstaande vrouwen?	Is een vruchtbaarheidsbehandeling met donorsperma toegestaan voor lesbische stellen?	Is een vruchtbaarheidsbehandeling met donorsperma toegestaan voor heteroseksuele stellen?	Zijn ID Release- of Non-ID Release-donors toegestaan?
DENEMARKEN	Ja	Ja	Ja	Beide zijn toegestaan
DUITSLAND	Ja   (hoewel niet in alle klinieken)	Ja   (hoewel niet in alle klinieken)	Ja	Alleen ID Release
HONGARIJE	Ja	Nee	Ja	Alleen Non-ID Release
ISRAËL	Ja	Ja	Ja	Beide zijn toegestaan
NEDERLAND	Ja	Ja	Ja	Alleen ID Release
POLEN	Nee	Nee	Ja	Alleen Non-ID Release
SPANJE	Ja	Ja	Ja	Alleen Non-ID Release
VERENIGD KONINKRIJK	Ja	Ja	Ja	Alleen ID Release

In de tabel hierboven staat een selectie landen. Als uw land niet op de lijst staat en/of u niet zeker weet hoe de regelgeving in uw land eruitziet, kunt u altijd contact opnemen met ons Customer Care Team. Zij staan klaar om u te helpen.    

Vruchtbaarheidstoerisme: de grens overgaan om uw droom van een kind waar te maken

Als u in uw land geen vruchtbaarheidsbehandeling mag ondergaan of niet de donor kunt kiezen die u wilt, kunt u overwegen om in het buitenland een vruchtbaarheidsbehandeling te krijgen. Volgens een onderzoek van ESHRE uit 2017 valt ongeveer 5% van alle vruchtbaarheidsbehandelingen in Europa binnen de categorie van grensoverschrijdende voortplantingszorg – ook wel vruchtbaarheidstoerisme genoemd. 

Er kunnen verschillende redenen zijn om voor een vruchtbaarheidsbehandeling naar het buitenland te gaan: 

• Voor een behandeling die in uw eigen land niet voor u beschikbaar is (bijvoorbeeld alleenstaande vrouwen of lesbische stellen die in sommige landen niet mogen worden behandeld) 
• Het vermijden van lange wachtlijsten 
• Toegang tot minder dure behandelingen 
• Een behandeling krijgen volgens persoonlijke voorkeuren (zoals de keuze voor een ID Release- of Non-ID Release-donor of voor toegang tot meer informatie over het uiterlijk en de persoonlijkheid van de donor) 

Het kan een goede oplossing zijn om naar het buitenland te gaan voor een vruchtbaarheidsbehandeling, maar in sommige gevallen kan het een risico zijn om de grens over te gaan voor een vruchtbaarheidsbehandeling. Daarbij kan het gaan om juridische aspecten zoals het bepalen van de wettelijke ouder van het kind en om de kwaliteit van de behandelingen. Als u een vruchtbaarheidsbehandeling in het buitenland overweegt, kunt u contact met ons opnemen voor advies over uw opties en wat u moet overwegen.

De risico's van de grijze markt

In landen met beperkte toegang tot spermadonaties vindt u mogelijk ongeautoriseerde spermabanken of particulieren die hun diensten aanbieden. Dat wordt de grijze markt genoemd. 

Grijze markten gedijen vaak in landen met grote beperkingen op wie een behandeling kan krijgen en/of met een beperkt aantal spermadonors. Deze beperkte toegang tot behandeling kan ertoe leiden dat mensen alternatieve manieren overwegen om hun droom van een kind uit te laten komen, bijvoorbeeld het gebruik van een particuliere donor die zijn sperma aanbiedt via een website of sociale media.  

We begrijpen dat zulke aanbiedingen verleidelijk kunnen zijn als u de gewenste behandeling niet kunt krijgen in uw eigen land of als het tijdpad niet haalbaar is. We raden u echter ten zeerste aan om de hiermee gepaard gaande risico's in ogenschouw te nemen. Spermabanken en particulieren die buiten de officiële regelgeving om werken voldoen niet altijd aan dezelfde normen voor kwaliteit en veiligheid. Dat betekent dat er bijvoorbeeld een aanzienlijk risico bestaat dat donors niet of minder worden gescreend, met het risico dat ziektes worden overgedragen op uw kind. Er valt ook niet te achterhalen hoeveel donaties deze donors in omloop brengen. 

Hebben spermadonors enige ouderlijke macht?

Spermadonors bij Cryos worden niet beschouwd als de vader van de kinderen die met hun spermadonaties worden geboren. Dat betekent dat ze niet worden gezien als wettelijke ouder en onder de Deense wet niet gevraagd kunnen worden om financiële steun. Ze hebben er ook mee ingestemd om geen contact met de kinderen op te nemen, ongeacht of ze ID Release of Non-ID Release zijn. 

Wees u ervan bewust dat als de spermadonatie of vruchtbaarheidsbehandeling niet plaatsvindt bij een geautoriseerde spermabank of vruchtbaarheidskliniek, er andere regels kunnen gelden. Dat betekent dat als u besluit om een spermadonor te zoeken buiten een geautoriseerde spermabank om, de donor beschouwd kan worden als de wettelijke ouder van het kind. 

Worden beide moeders van lesbische stellen beschouwd als wettelijke ouder?

Als u een lesbisch stel bent dat overweegt om ouders te worden met de hulp van donorsperma, wilt u er waarschijnlijk voor zorgen dat u allebei wettelijk ouder van het kind wordt – wie het ook gedragen heeft. Net als met andere aspecten van vruchtbaarheidsbehandeling en spermadonatie, varieert de kwestie van wettelijk ouderschap ook per land. Aan de ene kant zijn er landen zoals Denemarken en Nederland waar beide moeders de wettelijke ouder met ouderlijke rechten kunnen worden als het kind geboren wordt. In andere landen, zoals Duitsland, moet de niet-geboortemoeder haar kind adopteren als tweede ouder. Ten slotte zijn er helaas landen met wetten tegen ouders van hetzelfde geslacht, waardoor het voor lesbische stellen onmogelijk is om beiden te worden erkend als wettelijke ouders van hun kind.  

Als u niet weet hoe de regelgeving in uw land er wat dit betreft uitziet, staan we klaar om u te helpen. We weten van veel landen wat het wettelijk kader is, en we kunnen u helpen uitzoeken welke mogelijkheden u heeft. U kunt hier contact met ons opnemen.

Heeft u onze hulp nodig bij het plannen van de route naar het ouderschap?

Bij Cryos vinden we dat iedereen het recht zou moeten hebben om ouders te worden. Ons Customer Care Team staat klaar om u te helpen bij het plannen van een vruchtbaarheidsbehandeling die bij u past. We kunnen u begeleiden bij hoe en waar u de vruchtbaarheidsbehandeling van uw keuze krijgt. Met een groot netwerk van vertrouwde partnerklinieken over de hele wereld kunnen we lokale klinieken aanraden waar u kunt worden behandeld met donorsperma van Cryos. Maak een afspraak voor een gratis gesprek of neem nu contact met ons op om te beginnen met de planning van uw weg naar het ouderschap. 

Met deze pagina willen we een overzicht geven van belangrijke juridische aspecten met betrekking tot het gebruik van donorsperma in bepaalde landen. Er kunnen echter uitzonderingen of veranderingen zijn, Cryos heeft namelijk geen allesomvattende kennis van het juridisch kader in alle landen van de wereld.